Aan tafel hadden we een leuke discussie over de vraag waar de sneeuw vandaan komt. Meteorologie is natuurlijk een serieus vak, en ik vind het razendknap dat we midden vorige week al hoorden dat het van zaterdag op zondag zo erg zou sneeuwen en dat het deze week zo koud zou zijn. Hoe weten meteorologen dat? Zij verstaan de kunst van het voorspellen. Betekent dit, dat je ze kunt vergelijken met de bijbelse profeten? Elia verkondigde bijvoorbeeld dat er geen dauw of regen zou zijn in het land, totdat hij het zou zeggen (1 Kon. 17:1). En in 1 Kon. 19:41 kondigt hij een enorme stortbui aan (vgl. vs. 45). Wat is het verschil tussen zo’n weerprofeet en een moderne weerman of -vrouw? Dat weet iedereen: Elia wist dat er een donderbui aankwam doordat de Here hem dat verteld had. Het KNMI weet dat er sneeuw aankomt doordat ze dat kunnen uitrekenen. Het eerste is bovennatuurlijk, het tweede is puur natuur. Zelfs de boer weet dat, als het avond is en de lucht is rood, er mooi weer aankomt (Matt. 16:2). Hij kan het meteorologisch misschien niet verklaren, maar hij kent dat verband wel. Net zoals wij allemaal weten dat de kans op regen veel groter is bij zware bewolking dan bij blauwe hemel. Dat zijn simpele oorzakelijke verbanden.

Kortom: hoe zit het nu? Heeft de Here de sneeuw gestuurd die momenteel ons land bedekt? Of is die sneeuw het gevolg van puur natuurlijke meteorologische oorzaken? Het antwoord lijkt wat goedkoop, en toch klopt het. Het luidt: allebei.

Neem een bijbels voorbeeld. Jezus zegt uitdrukkelijk dat God zijn zon laat opgaan en het laat regenen (Matt. 5:45). De negende plaag van Egypte – drie dagen dikke duisternis – was een klap in het gezicht van de Egyptische zonnegod. De Here zei als het ware: Als Ik wil dat het vandaag nachtelijk donker blijft, dan blijft het donker, want Ik ben machtiger dan welke zonnegod dan ook. Oké, dus God laat ’s morgens de zon opgaan. Toch kan ik op het internet precies lezen hoe laat dat in Midden-Nederland gaat gebeuren, en het blijkt elke ochtend nog te kloppen ook. We kunnen zelfs voorspellen hoe laat de zon over honderd jaar op deze datum zal opgaan in bijvoorbeeld IJsland. Hoe weten we dat? Omdat het opgaan en ondergaan van de zon aan nauwkeurige natuurwetten onderworpen is. En toch geloven we wel degelijk dat het God is die elke ochtend de zon laat opgaan. Want er is niets dat in de kosmos gebeurt buiten God om. 

Zo is het ook met de sneeuw: ‘God beveelt de sneeuw: “Val op de aarde”’ (Job 37:6). ‘Hij laat het sneeuwen als wol, rijp strooit Hij uit als stof’ (Ps. 147:16). ‘Loof de Heer (…), vuur en hagel, sneeuw en rook, stormwind die doet wat Hij zegt’ (Ps. 148:7-8). Dat is toch duidelijke taal? De God die ’s morgens de zon doet opgaat, is dezelfde die het ook laat sneeuwen op aarde. En tegelijk gehoorzamen de zon en de sneeuw aan de natuurwetten, want God zelf heeft die natuurwetten voor de kosmos ingesteld. Die twee dingen zijn niet met elkaar in strijd: het is even bijbels om te zeggen dat het God is die het laat sneeuwen én te zeggen dat ook de sneeuw gehoorzaamt aan de natuurwetten. Als er alleen sprake was van het eerste, zou dat op willekeur kunnen wijzen. Maar omdat het tweede even waar is als het eerste, kan het KNMI al een week van tevoren voorspellen dat we een hoop sneeuw kunnen verwachten, en ook waar en wanneer.

Ik zou het leuk vinden als het verhaal waar was dat achter de basiliek van Santa Maria Maggiore in Rome steekt. Volgens de legende was er een Johannes in Rome die in augustus 352 een vreemde droom had. Hij droomde dat Maria hem de opdracht gaf een kerk te stichten, en wel op precies de plek waar het de volgende dag zou sneeuwen. Begin augustus! Hij vertelde het aan de bisschop (vandaag zouden we zeggen: de paus) en die bleek hetzelfde gedroomd te hebben. En ja hoor, de volgende dag zagen zij inderdaad sneeuw naar beneden komen. En ja hoor, op die plek werd een schitterende kerk gebouwd.

KNMI of niet – God kan het laten sneeuwen wanneer Hij wil. Maar dat is geen willekeur, want volgens diezelfde natuurwetten die Hij heeft ingesteld, sneeuwt het ’s winters heel wat vaker dan in de lente of de herfst (om van de zomer maar te zwijgen). Toch heb ik zelf ook wel eens sneeuw in juli en augustus meegemaakt – maar dat was in Zuid-Afrika en Nieuw-Zeeland…

Een mooi voorbeeld van wat wij ‘natuurwetten’ noemen, vinden we in Jer. 33:20–21, 25, waar de Here zegt dat Hij een vast ‘verbond’ gesloten heeft met de zon en de maan. In mijn woorden: zo zeker als God elke ochtend de zon laat opgaan precies op de tijd die in mijn agenda staat, zo zeker zal Hij zijn beloften aan Israël vervullen, want God kan zijn verbonden niet verbreken. Het woord ‘verbond’ hier is een mooie term voor wat wij met natuurwetten bedoelen. Je kunt van de zon en de maan op aan! Ze verschijnen en verdwijnen aan de hemel op vastgestelde tijden, die we allang van tevoren kunnen berekenen. Zo kun je ook van Gods trouw op aan. In Psalm 89:37-38 zijn zon en maan ‘trouwe getuigen aan de hemel’. Dat betekent: je kunt op ze rekenen, net zoals je op Gods beloften kunt rekenen.

Dus ja, het is God die de zon en de maan, de sneeuw en de regen stuurt. Maar gewoonlijk doet Hij dat zo dat we het kunnen narekenen.