Zelden hebben we zoveel over Openbaring 13 gehoord als in het afgelopen anderhalve jaar. Covid-19 heeft ons, meer dan wat ook, met de neus gedrukt op de vraag: is Openb. 13 bezig vervuld te worden? Die vragen leven bij mij ook. Ik geloof dat we in de eindtijd leven, of daar in elk geval vlak vóór staan. Het Beest komt eraan! Het probleem is alleen dat ik zelden een behoorlijke uitleg zie over wat dat Beest nu precies is. Daardoor kan iedereen onder dat Beest precies datgene verstaan wat hij graag wil. Ik heb daar al voorbeelden van gezien in de negentiende eeuw, en het gaat vandaag meer dan ooit door. In de voorbije negentien maanden hadden we eerst Jaap Dieleman die erin las wat hij wilde, en nu is het Paul Visser. Als ik dit schrijf, is zijn preek van 10 oktober op Youtube al 43.000 keer [intussen al 200.000 keer] bekeken. Eindelijk iemand die duidelijk uitspreekt welke schokkende dingen ons te wachten staan!

Ik ken Paul aardig goed; we hebben verschillende malen samen op ‘mannendagen’ gesproken. Ik heb grote waardering voor zijn bediening. Maar ook voor hem geldt, net als voor ons allemaal, dat je bijbeluitleg wel grondig en verantwoord moet zijn.

Vissers eigenlijke boodschap is dat ons ernstige ontwikkelingen te wachten staan, en dat ben ik helemaal met hem eens. Denk alleen al aan het doodenge feit dat ‘de machten’ via ons mobieltje (én via talloze openbare camera’s én via onze bewegingen op het internet) van al ons doen en laten op de hoogte zijn. Daardoor zullen mettertijd inderdaad bepaalde groepen kunnen worden buitengesloten die niet in het patroon passen (vgl. Openb. 13:16-17). Maar ik zou de accenten soms wel anders leggen. Zo vind ik het erg link om de suggestie te wekken dat de niet-gevaccineerden zo’n buitengesloten groep dreigen te worden. Daar heeft minister Hugo de Jonge terecht protest tegen aangetekend. Het is malligheid om te suggereren dat vaccinatie een middel van wie dan ook zou zijn om ‘macht’ uit te oefenen; het is veeleer een middel om ziekten te bestrijden.

Ook wat de klimaatverandering betreft, zou ik het accent anders liggen. Gelukkig sluit Visser zich niet aan bij christenvoorgangers in ons land die de ernst van de klimaatveranderingen bagatelliseren. Maar terwijl ik persoonlijk in die klimaatverandering zélf een teken van de eindtijd zie – we jagen onze planeet op deze manier naar de knoppen – lijkt Visser dat ‘teken’ eerder te zien in de oplossingen die de ‘great reset’ voor het probleem lijkt te bieden.

Terug naar mijn beginprobleem: wat staat er nu echt in Openbaring 13? Wat dat betreft vind ik dat Visser zich er veel te gemakkelijk vanaf maakt. Het ‘tweede beest’ (uit de aarde; vs. 11-13) kun je niet begrijpen als je niet weet wie het ‘eerste beest’ (uit de zee; vs. 1-10) is, want dat ‘tweede beest’ (verderop de ‘valse profeet’ genoemd) voert de macht van dat ‘eerste beest’ uit. Elders (in mijn boek De toekomst van God) heb ik uitvoerig uiteengezet dat het ‘eerste beest’ (oftewel hét Beest) het herstelde Romeinse Rijk is, dat zich kort vóór het einde aandient. Luipaard, beer en leeuw (waar Visser zo gemakkelijk overheen stapt) verwijzen naar het visioen van Dan. 7, waar de leeuw het Babylonische, de beer het Medo-Perzische en de luipaard het Grieks-Macedonische rijk voorstelt. Het Beest in Openb. 13 is het vierde dier in Dan. 7, het verschrikkelijkste van de vier, dat ook de wrede kenmerken van de voorgaande rijken in zich draagt.

Bij de ten dode toe verwond geraakte en weer levend geworden ‘kop’ denk ik niet aan een bepaalde persoon, maar aan het rijk als geheel. Het ten onder gegane Romeinse Rijk – de onder één machthebber verenigde westerse wereld – zal in de eindtijd herrijzen. Zolang de westerse wereld nog niet verenigd is onder één ‘Hitler’, moeten we niet te gauw aan een hedendaagse vervulling van Openb. 13 denken.Het tweede beest in Openb. 13 doet in zijn hoedanigheid van religieus leider vooral dit: hij richt een beeld op dat het eerste beest representeert (Openb. 13:15v.): een ‘gruwel der verwoesting’, dat is een verwoesting brengende afgod, en wel in Jeruzalem (Dan. 9:27; 12:11; Matt. 24:15). Daarmee sticht hij een nieuwe religie, die blijkbaar de hele (Godloze) wereld zal aanspreken. Dat is de aanbidding van de onheilige, bestiale drie-eenheid: de draak, het eerste en het tweede beest. Dé wereldreligie in de eindtijd is om zo te zeggen het satanisme geworden.

Als men het tweede beest aanziet, zou men menen dat het om Christus gaat – hij ziet eruit als het Lam – maar zodra hij begint te spreken, herkent men de stem en de woorden van de draak (Openb. 13:11). Het tweede beest doet grote tekenen (vs. 13), en ook daarmee imiteert het ’t Lam. Maar diens tekenen waren uit de Geest, die van het beest zijn uit Satan. Het bootst de profeet Elia na (1 Kon. 18:38; 2 Kon. 1:10,12), ‘zodat het zelfs vuur uit de hemel laat neerdalen’ (vs. 14).Ook de economische macht zal dit tweede beest in handen krijgen: niemand kan kopen of verkopen dan alleen de aanhangers van het Beest (vs. 16-17). In het huidige digitale tijdperk kunnen we goed begrijpen hoe een dergelijke absolute economische controle binnenkort mogelijk zal zijn. We kunnen ons wel voorstellen wat het de ware gelovigen in die tijd zal kosten om zich niet te onderwerpen aan deze macht. Wie trouw blijft aan Christus, loopt grote kans dat met zijn leven te moeten bekopen. Dat Visser voor die aanstaande dreiging gewaarschuwd heeft, is een goede zaak. Maar zolang het oude Romeinse Rijk niet herleefd is (EU en VN zijn daar gelukkig nog ver van vandaan) en zolang er nog geen herbouwde ‘tempel’ in Jeruzalem staat, kunnen we ons er maar beter voor hoeden Openb. 13 al in ónze dagen verwerkelijkt te zien worden.