Willem J. Ouweneel

Emeritus hoogleraar

Publicist

Schrijver

Spreker/prediker

Willem J. Ouweneel

Emeritus hoogleraar

Publicist

Schrijver

Spreker/prediker

Blog Post

216 Kun je als christen op een partij stemmen die vóór de EU is?

22/02/2021 Column

Op 15-17 maart a.s. gaan we stemmen voor de Tweede Kamer! Weet jij al op welke partij je gaat stemmen? Keuze genoeg: 37 partijen doen mee! Als je nu op een christelijke partij wilt stemmen, welke kies je dan? In alfabetische volgorde: CDA, ChristenUnie, Jezusleeft of SGP?

In de ‘Visie’ van deze week stond een advertentie van Jezusleeft met deze tekst: ‘Jezus ja, EU nee’. Dat verband maakte me nieuwsgierig, dus heb ik het partijprogramma opgezocht. Daar lees ik: ‘Jezusleeft ziet slechts één oplossing voor Nederland en de EU: de samenwerking zo snel mogelijk beëindigen, een Nexit. De EU kan onmogelijk beslissen wat goed is voor Nederland en haar normen en waarden. De EU is te groot, te complex en niet in staat om de juiste beslissingen te nemen voor onze maatschappij. De zeggenschap moet terug naar Nederland, terug naar de gemeenten, terug naar de burgers. Samenwerking binnen Europa dient bevorderd te worden waar mogelijk, maar niet via de EU.’

De logica ontgaat mij. Het partijprogramma begint met deze zin: ‘Als programmapunt nummer 1 wil Jezusleeft Nederland bekend maken dat er maar 1 oplossing is: Jezus Volgen!’ Wacht even: dus als je Jezus gaat volgen, ben je vanzelf tégen de EU? Dat is een rechts geluid, dat ik ken van de PVV en FVD. Maar ‘rechts zijn’ is niet hetzelfde als Jezus volgen. Vergelijk dat eens met het partijprogramma van het CDA: ‘Wij kiezen voor een sterker Europa, dat zich richt op haar kerntaken. Veiligheid en economische stabiliteit zijn voor ons de belangrijkste taken van de Europese Unie. Op het gebied van veiligheid is ook een Europese samenwerking op defensiegebied nodig.’ Is dat tégen Jezus?

De SGP staat heel wat kritischer tegenover de EU dan het CDA, maar geeft tenminste een behoorlijke onderbouwing: ‘De EU moet “zijn plek kennen”, oftewel terughoudend zijn met wet- en regelgeving en zonder kapsones bijdragen aan zekere “vrijheden”, welvaart, vrede en veiligheid. Met als uitgangspunt de joods-christelijke waarden van leven, dienen en recht doen. Volgens de SGP dient de Europese Unie zich te baseren op haar eeuwenoude christelijke en samenbindende wortels. Alleen op deze grondslag kan een vruchtbaar samenwerkingsverband van Europese staten vorm krijgen dat tegelijk de nationale en staatkundige verscheidenheid van ons continent koestert.’ 

Ook de ChristenUnie staat kritischer tegenover de EU dan het CDA, maar zegt toch: ‘Nederland heeft belang bij goede samenwerking binnen de Europese Unie. Allereerst om grensoverschrijdende problemen aan te pakken zoals klimaat, biodiversiteit, grensoverschrijdende criminaliteit en migratie. Bovendien zorgt de EU al decennialang voor vrede in ons continent en heeft de interne markt een grote welvaartsstijging opgeleverd. We zijn gewend geraakt aan de voordelen: voor hetzelfde tarief bellen vanaf ons vakantieadres en overal betrouwbaar voedsel en producten in de winkels. Europese samenwerking is ook nodig om de invloed van belangrijke gedeelde waarden wereldwijd te versterken.’ De ChristenUnie ziet duidelijk de enorme voordelen van de EU. Dat lijkt me helemaal te passen bij ‘Jezus volgen’, in plaats van de onzin dat de EU zou willen of moeten ‘beslissen wat goed is voor Nederland en haar normen en waarden’. Daar is de EU helemaal niet voor, en zo gaat het ook helemaal niet in ‘Brussel’.

Toch zijn er onder de ChristenUnie-stemmers ook best mensen die problemen hebben met de EU. Ik doel op de christenen die geloven dat de EU de voorloper is van het ‘herstelde Romeinse Rijk’, waarover wij in Daniël en Openbaring lezen, en dat geleid zal worden door ‘het beest’ en achter de schermen door de ‘draak’ (Satan). Ik heb 29 jaar meegedaan aan het EO-radioprogramma ‘Deze week’ (op zaterdagavond), waarin het thema EEG, en later EU, regelmatig ter sprake kwam, en daarin heb ik zelf ook wel eens naar voren gebracht dat ik moeite had met EEG/EU omdat het de voorloper was van het rijk van ‘het beest’… En als christen-stemmers die moeite nog steeds hebben, heb ik daar begrip voor.

Toch denk ik momenteel wat genuanceerder over deze kwestie. Ten eerste: is de genoemde uitleg van de profetieën wel de (enig) juiste? Zou het bijvoorbeeld niet kunnen zijn dat de Verenigde Staten – een geestelijke erfgenaam van Europa – het eindtijdelijke rijk van ‘het beest’ is? Of misschien is het wel China! Dat rijk van “het beest’ komt er – maar hoe en waar is minder duidelijk dan ik vroeger dacht. Toen de EU uit tien lidstaten bestond, meenden veel christenen: Dít is vervulling van Openb. 17:11-14, dat handelt over de ‘tien koningen’ die hun macht aan ‘het beest’ geven! Maar ja, uiteindelijk werden het maar liefst 28 lidstaten, en nu zonder het Verenigd Koninkrijk nog 27… Het is altijd gevaarlijk om de bijbelse profetie aan de hand van de krant te willen uitleggen.Ten tweede: zelfs al zou de genoemde uitleg over dat ‘herstelde Romeinse Rijk’ wel degelijk correct zijn, dan nóg moeten wij kijken naar wat nu onze verantwoordelijkheid is. Is het voor onze veiligheid, onze economie, onze aanpak van de klimaatproblematiek, van criminaliteit en van migratie beter om binnen ons aloude Europa als landen met elkaar samen te werken of niet? En dan kan het antwoord voor elk weldenkend mens niet moeilijk zijn. Zeker, ik ben het met SGP en ChristenUnie eens dat wij als EU die problemen heel goed te lijf kunnen gaan zonder naar een Europese federatie te streven (zoals bijv. Guy Verhofstadt wil). Dit laatste lijkt mij ook eng. Maar je kunt heel wel vóór de EU zijn zonder naar zo’n federatie toe te werken. En ‘Brussel’ heerst echt niet over ons, hoor, lieve Jezusleeft-stemmers (of angstvallige CU- of SGP-stemmers). Alles wat ‘Brussel’ ons ‘oplegt’, zijn in principe zaken die wijzelf binnen de EU zelf met elkaar hebben afgesproken